Een omhaal die vijandelijk doel treft: er zijn weinig voetbalacties die zo veel lof oogsten. Marco van Basten kan erover meepraten. Op zijn 22e voerde hij deze stijloefening uit als Epke Zonderland een Cassina-Kovacs-Kolman-Gaylord op de Olympische Spelen. Het was boven het heilige gras in stadion De Meer.

Ajax speelde er op 9 november 1986 een competitiewedstrijd tegen Den Bosch. De doelman van de tegenpartij droeg een groen keepersshirt en de naam Van Grinsven. Ik zie de beelden in VHS-kwaliteit voor me: een voorzet van rechts, Marco met zijn rug naar het vijandelijke doel, eerst zijn linker- dan zijn rechterbeen omhoog, de bal die van de rechterschoen met komeetsnelheid in de linkerkruising belandt en Marco die met open handpalmen teamgenoten uitnodigt om hem te feliciteren met zijn perfect uitgevoerde baloefening. Zonder Youtube en internet reisden de beelden van Marco’s perfecte omhaal de hele wereld over.

Ruim een kwart eeuw later is het Zlatan Ibrahimovic die de omhaal opnieuw definieert. De vernieuwde exercitie is te zien in de oefeninterland Zweden-Engeland. Met een stand van 3-2 en 90 minuten op het scorebord loopt Zlatan weg na het zien van een lange dieptepass van zijn teamgenoot. Britse goalie Joe Hart onderkent het gevaar van de pass en verlaat zijn doelgebied om de bal met zijn hoofd buiten de reikwijdte van de spits te krijgen. Daarmee geeft Hart de assist voor een wereldwijd bejubelde omhaal, misschien wel de innovatiefste goal uit de carriere van de onberekenbare spits.

Wat maakt de omhaal van Zlatan zo bijzonder? De 27 meter die de bal moest afleggen om in het vijandelijke doel te belanden. Tot nu toe werden omhaaldoelpunten binnen of op de rand van de ’16 meter’ gemaakt. Na afloop zegt de Zweedse bondscoach dat Zlatan dingen doet die ‘eigenlijk niet kunnen’, bewegingen die thuishoren in een voetbalspelletje op de Playstation.

Het kan geen toeval zijn dat de levenspaden van deze omhaalspecialisten elkaar hebben gekruist. In 2003 gaf Van Basten enkele maanden privéles aan de twee jaar eerder door Leo Beenhakker ontdekte Zweedse spits. Acht landstitels en vijf clubs verder is het contrast tussen de twee iconen pijnlijk groot: terwijl Zlatan een Frans werkwoord is geworden, zoekt Van Basten naar woorden om zijn zoveelste nederlaag met Heerenveen te duiden.